Cholesterol
Het lichaam heeft cholesterol nodig als bouwsteen voor lichaamscellen en hormonen. Het is een vetachtige stof dat wordt aangemaakt in de lever. HDL-cholesterol wordt ook wel goede cholesterol genoemd en LDL-cholesterol wordt ook wel slechte cholesterol genoemd. De hoeveelheid cholesterol in je bloed verandert door wat je eet. Een gezonde levensstijl draagt bij aan het behouden van normale cholesterolwaarden.
Producten
Gekozen filters
Waar zit de meeste cholesterol in?
Een te hoog cholesterol geeft gezondheidsproblemen, kan leiden tot hart- en vaatziekten en heeft invloed op onze immuniteit . Omdat veel mensen een te hoog cholesterol hebben is het gebruik van cholesterolverlagende medicatie al bijna normaal geworden. Met de juiste voeding kun je zelf veel doen om je cholesterol te verlagen en je cholesterolwaarde op het juiste niveau te houden. Wanneer je je cholesterolniveau op een natuurlijke manier wilt verlagen moet je allereerst weten welke verschillende vetten er zijn en wat de invloed daarvan is op je cholesterolwaarden.
We kennen drie soorten vetten:
- Verzadigde vetten, deze zitten veelal in dierlijke producten zoals 48+ kaas, volle melkproducten en rood vlees
- Onverzadigde vetten, deze zitten in bijvoorbeeld vette vis, noten en vloeibare bak- en braadproducten
- Transvetten, deze zijn de meest ongezonde onder de vetten en zitten in voeding waarin gehard vet* zit verwerkt, zoals koekjes, snacks en gefrituurd voedsel.
*Gehard vet ontstaat door een bewerkingsproces van vetten en oliën om zo een stevigere structuur te verkrijgen en de houdbaarheid te vergroten.
In 10 stappen op weg naar gezonde cholesterolwaarden:
1. Kies voor voeding met gezonde vetten, zoals vette vis (denk aan zalm, makreel en haring), avocado’s, olijfolie, noten (denk aan amandelen, walnoten en pistachenoten) en lijnzaad.
2. Beperk zoveel als mogelijk snelle suikers, deze vind je in bijvoorbeeld in witte rijst en wit brood en kunstmatige suikers zoals fructose, dextrose en sacharine in bewerkte voedingsmiddelen.
3. Kies voor meer voedingsvezels (oftewel trage koolhydraten), de suikers in deze voeding worden geleidelijk aan in je bloed opgenomen en zorgt ervoor dat je bloedsuikerspiegel wordt gereguleerd en energiepieken worden voorkomen. Bovendien hebben voedingsvezels een positieve invloed op de spijsvertering en de gezondheid van onze darmflora. Producten met voedingsvezels zijn onder andere, volkoren rijst, brood of pasta, peulvruchten, groente en fruit.
4. Detox en drink minder alcohol, door je alcoholgebruik te verminderen of helemaal geen alcohol meer te drinken voorkom je eventuele leverbeschadigingen. Alcohol komt via de bloedbaan bij de lever terecht, hierdoor kunnen leverbeschadigingen ontstaan. Beschadigingen die ervoor kunnen zorgen dat de aanmaak van cholesterol in de lever wordt verhoogd. Beschadigingen die op hun beurt kunnen leiden tot een verhoging van het cholesterolgehalte in het bloed.
5. Stoppen met roken, roken verlaagt het HDL-cholesterolgehalte (goede cholesterol). Rook van sigaretten beschadigt de bloedvaten en veroorzaakt ontstekingen. Hierdoor kan er cholesterol en vet ophopen in de wanden van de bloedvaten. Hierdoor vernauwen deze zich en zal de bloeddoorstroming worden belemmerd. Stoppen met roken kan helpen het HDL-cholesterolgehalte te verhogen en ontstekingen helpen te verminderen.
6. Eet meer vitaminen, vooral vitamine C en E laten een positief effect zien op het cholesterolgehalte. Je vindt deze goede bronnen van vitamines in bijvoorbeeld, fruit en groenten, noten en plantaardige oliën.
Twijfel je of je voldoende vitaminen binnenkrijgt met je dagelijkse voeding? Raadpleeg dan je arts. Een bloedtest kan uitsluitsel geven. Bij Energetica Natura vind je hoogwaardige natuurlijke voedingssupplementen met een hoge opneembaarheid. Heb je vragen over de keuze van supplementen of wil je een consult met één van onze productexperts? Neem contact op met onze productexperts.
7. Neem voeding met kruiden, gember, knoflook en fenegriek, al deze kruiden hebben een gunstige werking op cholesterol. En dit is waarom:
- Gember vermindert de cholesterolopname en verhoogt het HDL-cholesterol
- Knoflook verlaagt het LDL-cholesterol door antioxidant allicine
- Fenegriek, bevat saponinen (zeepstoffen) en ook vezels die het LDL- cholesterol en de hoeveelheid triglyceriden helpen verlagen.
8. Ga meer bewegen, dit zorgt voor een verhoging van het HDL-cholesterol. Heb je last van buikvet, probeer dan vooral in die zone af te vallen. Vet rond de buik verhoogt je cholesterol en daarmee de kans op hart- en vaatziekten.
9. Vermijd stress, bij stress produceert je lichaam cortisol en adrenaline. Deze hormonen kunnen met name het LDL-cholesterol (slechte cholesterol) verhogen. Yoga, wandelen, mediteren of mindfulness kan helpen om minder gestrest te zijn.
10. Zorg voor een goede nachtrust, wanneer je slaapt vernieuwen en herstellen cellen door de aanmaak van groeihormonen. Slaaptekort kan leiden tot een verstoorde stofwisseling en verandering in hormoonspiegels, dit kan weer leiden tot een verhoogd LDL-cholesterol niveau.
Wat doet cholesterol in het lichaam?
Cholesterol wordt door het lichaam gebruikt om cellen, gal en hormonen aan te maken. Ons lichaam maakt cholesterol aan in de lever. Cholesterol is een vetachtige stof die voorkomt in kleine bolletjes. Een klein deel van je cholesterol krijg je binnen via je dagelijkse voeding. Het grootste gedeelte van je cholesterol komt van de lever, dit orgaan maakt ook cholesterol aan. De hoeveelheid cholesterol uit de lever is exact wat je lichaam nodig heeft. Je cholesterolgehalte kan al jaren te hoog zijn zonder dat je klachten ervaart. In dit geval kan cholesterol zich gaan hechten aan wanden van bloedvaten, hierdoor worden bloedvaten nauwer en in het slechtste geval gaan dichtslibben. Hierdoor kun je klachten ervaren van hart- en bloedvaten, denk aan pijn op de borst. Uiteindelijk kan een hoog cholesterol al dan niet in combinatie met risicofactoren zoals, roken, overgewicht of ongezond eten, uitmonden in een herseninfarct, hartinfarct of schade aan de nieren.
We weten dat het cholesterolniveau verandert door een ongezond voedingspatroon. Veel suiker, veel verzadigde vetten en weinig groente, fruit en volkorenproducten verhogen het cholesterolgehalte. Toch is niet altijd je voedingspatroon de oorzaak. Bij sommige personen maakt het lichaam zelf te veel cholesterol aan of is er een erfelijk hoog cholesterol in het spel.
Je kunt het cholesterolgehalte meten in het bloed. Bij een bloedonderzoek naar je cholesterolniveau wordt gekeken naar de totale cholesterolwaarde, het LDL-cholesterol, het HDL cholesterol en triglyceriden, een vetachtige stof in het bloed die in het lichaam wordt opgeslagen in de vorm van vetweefsel. Triglyceriden zijn energiebronnen voor het lichaam.
Wat zijn goede cholesterolwaarden?
- LDL-cholesterol of slecht cholesterol onder de 3 mmo/L* is goed. Door een hogere LDL-cholesterol waarde kunnen bloedvaten op den duur verstopt raken.
- HDL-cholesterol of goed cholesterol boven de 1 mmo/L is goed, maar mag ook hoger zijn vanwege de gunstige effecten op de bloedvaten.
- Triglyceriden onder de 2 mmo/L is goed, een hogere waarde verhoogt de kans op hart- en vaatziekten.
- Totaalcholesterol onder de 5 mmo/L is goed, is het meer dan 8 mmo/L dan spreken we over een sterk verhoogd totaal cholesterol.
*mmo l wordt soms ook mg dl (milligram per deciliter) genoemd
Waar krijg je een te hoog cholesterol van?
Soms is een hoog cholesterol erfelijk bepaald, wanneer een hoog cholesterol voorkomt in de familie kan een bloedonderzoek uitwijzen of je cholesterolgehalte te hoog is. Er zijn ook mensen die zonder aantoonbare of verklaarbare aspecten van een te hoog cholesterol te maken krijgen met een hoog cholesterol.
Toch zijn er risicofactoren te nomen die een hoog cholesterol in de hand werken:
- Verzadigde vetten in je voeding verhoogt het LDL-cholesterol. Dit soort vet vind je veel in volle melkproducten en dierlijke producten.
- Overgewicht verandert de stofwisselingsprocessen in het lichaam, vooral veel buikvet heeft invloed op het cholesterolgehalte.
- Diabetes verhoogt de kans op een hoog cholesterol.
- Een langzaam werkende schildklier heeft een negatief effect op het cholesterolgehalte. Dit komt doordat er minder cholesterol wordt afgebroken in de lever.
- Roken heeft een negatief effect op het cholesterolgehalte.
Wat is een te hoog cholesterol?
Een te hoog cholesterol betekent simpelweg dat je de cholesterol normaalwaarden zijn verhoogd. Wat is cholesterol eigenlijk? Cholesterol is een bouwstof voor onze cellen en verschillende hormonen, we kunnen dus niet zonder cholesterol. Cholesterol wordt in de lever aangemaakt, maar ook via onze voeding krijgen we cholesterol binnen. Wanner je cholesterol uit het bloed haalt dan ziet het eruit als kleine vetbolletjes. Door de vetbolletjes te meten via een bloedonderzoek kan de cholesterolconcentratie worden vastgesteld. Je hebt goede en slechte cholesterol. Het goede cholesterol zit in HDL (high density cholesterol) vetbolletjes, het slechte cholesterol zit in LDL (low density cholesterol) vetbolletjes. Wanneer de LDL-cholesterolwaarden verhoogd zijn spreken we over een te hoog cholesterol. Zo’n verhoogd cholesterol vraagt om aandacht omdat het een rol speelt in het ontstaan van slagaderverkalking en hart- en vaatziekten.
Het verraderlijke van een te hoog cholesterol is dat je er meestal niets van merkt. Door bloedonderzoek kan worden vastgesteld of je cholesterolwaarden goed of te hoog zijn en of er sprake is van verhoogde triglyceriden.
De oorzaken van een verhoogd cholesterol zijn hierboven al uitgebreid aan bod gekomen. Een meer zeldzame oorzaak is erfelijk bepaald. Bij deze vorm zijn de cholesterolwaarden 2-4 keer hoger dan normaal. Bij deze erfelijke vorm kunnen al op jonge leeftijd hart- en vaatziekten optreden.
Hoe verlaag je zelf je cholesterol?
Een hoog cholesterol betekent niet automatisch dat je medicijnen moet gaan slikken. In bepaalde gevallen is medicatie noodzakelijk, denk hierbij aan een sterk verhoogd cholesterol van 8 of hoger, als je lijdt aan hart- en vaatziekten of diabetes en je LDL-cholesterol te hoog is, als er sprake is van erfelijk verhoogd cholesterol of wanneer je een verhoogd risico heeft op hart- en vaatziekten door bijvoorbeeld roken of een hoge bloeddruk.
Heb je een te hoog cholesterol en val je buiten deze uitzonderlijke gevallen zoals hierboven beschreven, dan kun je zelf ook veel doen om je cholesterol te verlagen. Doe dit altijd in samenspraak met je arts.
Wil je zelf je cholesterol verlagen? Begin dan met deze maatregelen:
- Stop met roken
- Start met een gezond voedingspatroon
- Zorg voor voldoende beweging
- Val af bij overgewicht of wanneer er sprake is van buikvet
- Drink geen alcohol of beperk het zoveel als mogelijk
- Verminder stress
- Lees de 10 stappen op weg naar gezonde cholesterolwaarden hierboven nog eens na